---
title: >-
  Wolni i Zjednoczeni
date: 2012-01-19 02:27
modified: 2012-01-19 02:27
lang: pl
authors: rysiek
tags:
 - ancient
status: published
pinned: false
---

[Wolne jak w Wolności Słowa](http://pl.wikipedia.org/wiki/Wolne_Oprogramowanie) już nie wystarczy. [Wolna Kultura](http://pl.wikipedia.org/wiki/Ruch_wolnej_kultury) już nie wystarczy. [Dostępność](http://pl.wikipedia.org/wiki/Dost%C4%99pno%C5%9B%C4%87_%28projektowanie%29) już nie wystarczy. [Otwarta Edukacja](http://pl.wikipedia.org/wiki/Otwarta_edukacja), [Otwarty Dostęp](http://pl.wikipedia.org/wiki/Open_Access), [Otwarte Dane](http://pl.wikipedia.org/wiki/Open_Access), [Otwarty Rząd i Przejrzystość](http://pl.wikipedia.org/wiki/Open_government) już nie wystarczą! Wszystkie te inicjatywy, same w sobie, nie są już wystarczające -- nawet do tego, by osiągnęły swoje własne cele. Jeśli chcemy je osiągnąć, musimy koniecznie wyjść poza nasze bolączki i ulubione projekty, i stać się **Wolni i Zjednoczeni**.

Możliwe, że już widzieliście bądź znacie "[Nadchodząca wojna z ogólnymi technikami obliczeniowymi](http://www.universalsubtitles.org/pl/videos/GmpBuHzEX8Jc/info/28c3:%20The%20coming%20war%20on%20general%20computation/)", wystąpienie [Cory'ego Doctorowa](http://pl.wikipedia.org/wiki/Cory_Doctorow) na [28C3](http://events.ccc.de/congress/2011/wiki/Main_Page). Jeśli nie, czas nadrobić. A gdy to zrobicie, być może dojdziecie do wniosków podobnych do mojego -- że każda z naszych małych (jakkolwiek niezmiernie aktywnych i wspaniałych) społeczności walczących o wolności, otwartość i dostęp jest sama w sobie słaba i narażona na marginalizację. Jak? Poprzez naruszenia wolności, którymi nasza konkretna społeczność się nie zajmuje.

Entuzjaści Wolnej Kultury, broniący [Domeny Publicznej](http://pl.wikipedia.org/wiki/Domena_publiczna) i namawiający artystów, by publikowali na otwartych licencjach typu [Creative Commons](http://creativecommons.pl/) -- jak będziecie korzystać z takich "wolnych utworów" jeśli dostęp do nich jest zablokowany? Nie przez prawo autorskie (blokada, przeciw której walczycie), lecz przez [środki techniczne](http://pl.wikipedia.org/wiki/Digital_rights_management), np. dostępność jedynie w jakimś zamkniętym formacie, którego nie możecie otworzyć bez drogiego, zamkniętego oprogramowania. Lub nawet gdy takie oprogramowanie dostępne jest za darmo, co jeśli jego twórca zdecyduje nagle to zmienić i odmówi Wam dostępu póki nie zapłacicie?

Promujący dostępność dla osób niepełnosprawnych, cóż z tej dostępności, jeśli treści będą tylko płatne, i dostępne tylko poprzez zamknięte, zablokowane przez twórcę oprogramowanie?

Twórcy i użytkownicy Wolnego i Otwartego Oprogramowania, cóż z Waszych wspaniałych platform i z dostępności kodu, jeśli nie możecie za ich pomocą cieszyć się z kultury i uczestniczyć w niej (choćby jako odbiorca) -- ponieważ jest zamknięta, własnościowa? Co, jeśli nie możecie się z niej cieszyć, ponieważ nie jest dostępna dla osób niepełnosprawnych?

Aktywiści na rzecz Otwartych Danych i Przejrzystości, jak chcecie budować faktycznie i prawdziwie Otwarty Rząd, jeśli nie macie pełnej kontroli nad narzędziami, których rząd ten używa? Jak możecie korzystać z upublicznionych danych, jeśli są one udostępniane tylko w kolejnym zamkniętym formacie, nie wspieranym przez używane przez Was oprogramowanie?

I jak, wreszcie, prowadzić Otwartą Edukację i Otwarty Dostęp do prac naukowych, jeśli [nie](http://apple.slashdot.org/story/12/01/23/2248226/apple-nets-350k-textbook-downloads-in-3-days) używamy [wolnych i otwartych narzędzi](http://www.sourcefabric.org/en/booktype/) oraz [wolnych zasobów](http://apple.slashdot.org/story/12/01/24/2117210/apples-ibooks-eula-drawing-ire), które [możemy udostępniać](http://otwartymandat.pl/) naszym uczniom i współpracownikom w sposób dostępny dla wszystkich zainteresowanych?

**Jesteśmy wszyscy połączeni, nasze cele się przenikają; bardzo potrzebujemy siebie wzajemnie by móc je osiągać.** Czemu wciąż działamy w odosobnieniu?

----

Zatem apeluję do Was wszystkich -- **Społeczności Wolnego i Otwartego Oprogramowania, Wolnej Kultury, Dostępności, Otwartej Edukacji, Otwartego Dostępu, Otwartych Danych, Otwartego Rządu, Przejrzystości, i wszystkie inne walczące o wolność, otwartość, dostępność... łączcie się! Starajmy się wzajemnie rozumieć, starajmy się wzajemnie wspierać. Starajmy się wzajemnie promować pomysły i idee realizowane w naszych projektach.**

----

Gdy promujemy dostępność dla osób niepełnosprawnych, promujmy otwarte formaty, wolne oprogramowanie i wolne licencje na treść i zasoby. Gdy mówimy o wolności oprogramowania, pamiętajmy o potrzebach osób niepełnosprawnych i miejmy na uwadze, że potrzebujemy otwartych zasobów i treści, by wolne oprogramowanie było faktycznie użyteczne. Gdy walczymy o otwartość danych i rządów, otwierajmy je w pełni, aż do używania otwartych formatów obsługiwanych przez wolne oprogramowanie. Gdy uczymy, uczmy przy użyciu wolnych i otwartych narzędzi oraz wolnych zasobów i treści. Wreszcie, broniąc Domeny Publicznej i doprowadzając do publikacji dzieł i treści na otwartych licencjach w rodzaju Creative Commons, pamiętajmy by proponować i promować formaty plików, które umożliwią jeszcze większej liczbie ludzi dostęp do nich w sposób niepotrzebnie i sztucznie nie ograniczany.

I ostatnia uwaga -- nie proponuję centralizacji! Wręcz przeciwnie, to byłoby kontrproduktywne -- wciąż musimy być różnorodną, zdecentralizowaną, globalną społecznością samodzielnych inicjatyw. Postarajmy się jednak nieco lepiej komunikować, nieco lepiej współpracować. Postarajmy się pamiętać i być świadomymi wszystkich pozostałych członków tej wspaniałej, globalnej rewolucji tworzącej [Kulturę Daru](http://pl.wikipedia.org/wiki/Kultura_dar%C3%B3w). I wspierajmy wzajemnie swoje cele gdy mamy okazję.