---
title: Netoobrona
rights:  Creative Commons By-Attribution Share Alike 4.0
language: pl-PL
header-includes:
  - \hypersetup{colorlinks=true,
            allbordercolors={0 0 0},
            pdfborderstyle={/S/U/W 1}}
documentclass: article
fontsize: 12pt
geometry: margin=15mm
...

Gdy gówno trafi na wiatrak -- a trafi -- zacznie się wyłączanie Internetu. Wtedy będzie już *za późno*, by sie przygotować. Więc przygotujmy się dzisiaj!

Weź ten plik ze sobą, wydrukowany lub na urządzeniu. Podziel się z innymi.

## Dostęp do Sieci

Te narzędzia pomogą w przypadku blokowania dostępu do konkretnych stron (np. zablokownaia społecznościówek, portali medialnych, strony Strajku Kobiet, itp), oraz niektórych sposobów blokowania dostępu do Internetu w ogóle.

1. **Tor**  
   Absolutna podstawa to pobranie [przeglądarki Tor](https://www.torproject.org/download/). Pobierz ją *teraz*, nie odkładaj na później. Zablokowanie sieci Tor jest wyjątkowo trudne, ale musisz wpierw mieć do niej dostęp.
   
2. **VPNy**  
   Jeśli masz dostęp do VPNów, jest to niezła metoda obchodzenia cenzury Sieci. Jeśli nie masz, nie przejmuj się, Tor w zupełności wystarczy.

## Sieciowa obrona konieczna

Władze lub różne grupy z nią sprzymierzone będą próbowały włamywać się na nasze konta, podsłuchiwać naszą komunikację, zbierać o nas dane "na później". Na szczęście mamy jak się bronić.

### Twoje urządzenia

Być może nie wszystkie poniższe porady da się zastosować na Twoim urządzeniu. Trudno. Zastosuj te, które się da.

1. **na bieżąco instaluj aktualizacje bezpieczeństwa, *zwłaszcza* jeśli wybierasz się na protest**  
   luki bezpieczeństwa wykorzystwane są regularnie do włamań na urządzenia w celu śledzenia użytkowniczek/ów

2. **włącz blokadę ekranu i szyfrowanie pamięci**  
   szyfrowanie jest włączone domyślnie na w miarę nowych urządzeniach z jabłuszkiem, na Androidach bywa różnie

3. **wyłącz biometryczne metody odblokowywania ekranu (odciski palców, skan oka czy twarzy, itp)**  
   w przypadku biometrii wystarczająco fizycznie silny przeciwnik może po prostu siłą przyłożyć Twój palec do czytnika czy umieścić Twoją twarz przed kamerą

4. **przejdź na apkową dietę: odinstaluj nieużywane aplikacje, instaluj tylko apki których naprawdę potrzebujesz, uważaj z zezwoleniami**  
   po co latarce dostęp do kontaktów i Internetu? czy ta gra na pewno jest tylko grą? każda apka może być niebezpieczna; zachowaj rewolucyjną czujność!

5. **przełącz urządzenie w tryb "wyłącznie LTE" (jeśli Twoje urządzenie to wspiera)**  
   możesz to zrobić w ustawieniach sieci; starsze typy sieci mobilnych (2G/3G/3.5G) miały poważne luki ułatwiające przechwytywanie informacji w locie

### Komunikacja

Dekadę temu w Rosji informacja, że ktoś jest gejem była nieistotna; dziś informacja, że dekadę temu ktoś był gejem może zrujnować tam komuś życie. Sieć nie zapomina; nie wiemy, co z rzeczy, o których dziś rozmawiamy swobodnie, za tydzień, miesiąc, czy rok będzie niebezpieczne.

Jeśli rozmawiasz o rzeczach potencjalnie wrażliwych, używaj bezpiecznych narzędzi. Godne polecenia:

1. **Signal**  
   [`https://signal.org/`](https://signal.org/)  
   Bezapelacyjnie najbardziej godny polecenia z punktu widzenia bezpieczeństwa komunikacji. Używany przez dziennikarki/rzy śledcze/ych, sprawdzony w boju, z rzeszą użytkowniczek/ków. Jeśli tylko możesz przerzucić się na Signala, zrób to.
   
2. **WhatsApp**  
   Kontrolowany przez Facebooka, ale z szyfrowaniem zaimplementowanym przez ludzi z Signala. Jeśli możesz, wybierz Signala. Jeśli nie, WhatsApp też dobry.
   
3. **Briar**  
   [`https://briarproject.org/`](https://briarproject.org/)  
   Podstawowa zaleta: można sie komunikować przez Bluetooth i WiFi bez dostępu do Internetu. Nie mniej (a może i bardziej!) bezpieczny niż Signal.  
   Podstawowe wady: mniej przyjazny w użyciu, mało użytkowniczek/ów, brak aplikacji na urządzenia z jabłuszkiem (tylko Android).

----

**UWAGA!** Wszelkie inne komunikatory prawie na pewno są nieszyfrowane i niebezpieczne. Mowa tu *zwłaszcza* o Messengerze, Telegramie, Viberze, Discordzie, czy Skypie. Tych rozwiązań należy unikać, zwłaszcza gdy rozmawiamy na tematy wrażliwe.

----

*autor: Michał "rysiek" Woźniak* | *licencja: [CC By-SA 4.0](https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/deed.pl)* | *linki: [txt](https://rys.io/wypierdalac/netoobrona.md) [html](https://rys.io/wypierdalac/netoobrona.html) [pdf](https://rys.io/wypierdalac/netoobrona.pdf) [epub](https://rys.io/wypierdalac/netoobrona.epub)*